23 ΟΚΤ 2010
Σαρωτικές απολύσεις στον ευρύτερο δημό σιο τομέα ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη δεσμευ τεί στην τρόικα ότι θα προχωρήσει σε περίπου 300.000 απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων μέχρι το 2013. Οι απολύσεις θα ονομαστούν«καταργή σεις θέσεων» και θα γίνουν στο πλαίσιο εξοικονό μησης λειτουργικών δαπανών του κράτους και βέ βαια με τη δικαιολογία της επιτακτικής ανάγκης «για να μην πληγούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι».
Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να χρεώσει και αυτό το μέτρο στην τρόικα και να το εντάξει στην επι κείμενη αναθεώρηση των στοιχείων του ελλείμ ματος και του χρέους του 2009 από την Eurostat. Τα νέα μέτρα είναι προ των πυλών και το Μαξίμου επιχειρεί να τα ρίξει στις «αμαρτωλές μέρες της κυβέρνησης της Ν.Δ., που ευθύνεται για τις ανα θεωρήσεις».
Με το σλόγκαν, λοιπόν, «δεν φταίμε εμείς, αλ λά οι προηγούμενοι», η κυβέρνηση επιχειρεί να διασωθεί πολιτικά ενόψει των δημοτικών εκλο γών και να κρύψει πίσω από τις αναθεωρήσεις τις.......... αστοχίες του οικονομικού επιτελείου στους στό χους του 2010. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η δέσμευση για το πογκρόμ των απολύσεων δόθη κε εδώ και εβδομάδες, στο πλαίσιο των συναντή σεων του Γιώργου Παπακωνσταντίνου με την ηγε σία του ΔΝΤ. Πριν δηλαδή έρθει το ραβασάκι από την Κομισιόν ότι η αναθεώρηση του ελλείμματος θα είναι μεγαλύτερη του αναμενόμενου.
Η κυβέρνηση, βλέποντας ότι έχει χάσει τον έλεγχο των οικονομικών εξελίξεων, επιχειρεί να αποσπάσει δέσμευση για νέο Μνημόνιο το συντο μότερο δυνατόν με την – αυτονόητη – δικαιολο γία ότι η ήδη εξωπραγματική εξυπηρέτηση της δανειακής σύμβασης θα επιβαρυνθεί περαιτέρω με τις αναθεωρήσεις.
Η συνταγή των δραστικών περικοπών θέσεων εργασίας είναι το ψωμοτύρι του ΔΝΤ, που την έχει εφαρμόσει σε όλες τις χώρες με τις οποίες υπέγρα ψε δανειακή σύμβαση. Μόνο που άλλα κυβερνητι κά στελέχη – πλην του Παπακωνσταντίνου – έχουν δεσμευτεί δημοσίως ότι δεν θα γίνουν απολύσεις, αλλά μόνο μετατάξεις δημοσίων υπαλλήλων σε ΔΕΚΟ, ΟΤΑ και λοιπούς δημόσιους οργανισμούς.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός εξήγγειλε την Τρίτη μέ τρα για στήριξη της ανεργίας, όμως φαίνεται ότι όλες οι κινήσεις της κυβέρνησης εντάσσονται στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας.
Τι κρύβει ο επίτροπος;
Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν στο «Π» ότι η δήλωση του επιτρόπου δεν ήταν καθό λου τυχαία, ούτε του ξέφυγε. Αντιθέτως ήταν προγραμματισμένη διότι ο Ρεν έχει ενοχληθεί ιδιαί τερα με την τροπή που πήραν οι έρευνες της Eurostat για τα στοιχεία. Τόσο ενοχλήθηκε, μάλιστα, που έδωσε εντολή να αυξηθεί η μόνιμη παρουσία κοινοτικών ελεγκτών στην Ελλάδα ώστε να κάνουν φύλλο και φτερό το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σε καθημερινή βάση.
Η τελική αναπροσαρμογή του ελλείμματος για το 2009 παραμένει αδιευκρίνιστη καθώς, σύμ φωνα με κοινοτικό αξιωματούχο, εκτός από τα παραποιημένα στοιχεία που έστελνε η Νέα Δημο κρατία, παρατηρήθηκε και έλλειψη «σωστής πλη ροφόρησης» και από το νυν οικονομικό επιτελείο. Ήδη το «Π» έχει γράψει για τα τεχνάσματα που ακολουθούνται από το ΥΠΟΙΟ, με παρακρατήσεις επιστροφών, μεταφορές κονδυλίων, ώστε να συ γκρατηθούν οι εκροές.
Εμμέσως πλην σαφώς το είπε και ο ίδιος ο επί τροπος δηλώνοντας ότι μόλις τον Σεπτέμβριο, όταν η Eurostat απέκτησε αυξημένες αρμοδιότη τες στους ελέγχους, ανακάλυψε και άλλες οφειλές του Δημοσίου. Μέχρι τότε, παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις του ΥΠΟΙΟ ότι υπάρχει «άριστη συ νεργασία», τα στοιχεία ήταν ελλιπή.
Το παιχνίδι με την παράταση
Η κυβέρνηση έχει διαπιστώσει από τον Σε πτέμβριο ότι οι στόχοι των εσόδων και των δαπα νών έχουν εκτροχιαστεί. Παράλληλα οι ελπίδες για «σωτηρία» από την περαίωση και τη ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών έδωσαν τη θέση τους στον προβληματισμό, καθώς τα μηνύματα που λαμβά νει από την αγορά, τις εφορίες και τους αρμόδι ους φορείς είναι ότι τα νοικοκυριά στέρεψαν από ρευστό και δεν υπήρξε ιδιαίτερη ανταπόκριση στις «ευνοϊκές» ρυθμίσεις.
Η θέση της κυβέρνησης δυσκόλεψε όταν άρχι σε να συνειδητοποιεί ότι οι αναπροσαρμογές της Eurostat ενδέχεται να διευρύνουν τη μαύρη τρύ πα κατά 2,5 δισ. ευρώ. Προ πάντων, όμως, αναμέ νεται να προσθέσουν άλλο ένα 10% στο δημόσιο χρέος του 2009.
Με τη στήριξη του ΔΝΤ η κυβέρνηση χτύπησε την πόρτα της Ε.Ε. και προσπαθεί να διαπραγμα τευτεί παράταση ή πάγωμα της αποπληρωμής κα τά 2-5 χρόνια. Η λογική των αξιωματούχων του ΔΝΤ, την οποία φαίνεται πως ασπάζεται πλήρως η ηγεσία της κυβέρνησης, είναι η «εξασφάλιση της παράτασης το συντομότερο δυνατόν», ώστε να πραγματοποιηθούν εθνικές εκλογές με το σλό γκαν «πετύχαμε και μας επιβραβεύουν». Μόνο που η πολιτική αυτή κρύβει τα εξής:
1Οποιαδήποτε παράταση ή πάγωμα δεν θα έρ θει χωρίς την υπογραφή νέων όρων για μέτρα. Ήδη πήρατε μια πρόγευση με την απόφαση για μα ζικές απολύσεις στο Δημόσιο, ενώ μελετάται πλή ρες πάγωμα των προσλήψεων για την επόμενη τε τραετία και πάγωμα στις αυξήσεις μισθών και συ ντάξεων για μια τριετία, παρότι ο πληθωρισμός κινείται σε επίπεδα ρεκόρ. Μια τέτοια απόφαση θα δημιουργήσει ακόμα περισσότερες στρεβλώσεις στην αγορά και θα αυξήσει τη φοροδιαφυγή και τα λουκέτα στις επιχειρήσεις και θα διατηρήσει την ύφεση. Θα κάνει δηλαδή ακριβώς τα αντίθε τα από αυτά που – θεωρητικά πάντα... – ήρθε να διορθώσει το Μνημόνιο.
2Το ΔΝΤ δεν είναι αρμόδιο και δεν μπορεί να πιέσει την ευρωζώνη να δώσει το πράσινο φως για μια δανειακή παράταση. Ο στόχος του όμως είναι να υπογράψει διμερή συμφωνία με την Ελλάδα, με την οποία θα αναλάβει τον πλήρη έλεγχο της ελληνικής οικονομίας αφήνοντας έτσι έξω την Ε.Ε.
3Η βιασύνη για νέο Μνημόνιο έχει να κάνει και με τη διολίσθηση της πραγματικής οικονο μίας, που αργά η γρήγορα θα φανεί και προς τα έξω. Μέχρι τώρα η κυβέρνηση ελέγχει πλήρως το επικοινωνιακό παιχνίδι, όμως γνωρίζει καλά ότι ο χρόνος λειτουργεί εναντίον της. Υπάρχουν μάλι στα σκέψεις για εθνικές εκλογές ακόμη και μέσα στην άνοιξη και γι’ αυτό ασκούνται πιέσεις να πει το «ναι» η ευρωζώνη σε μια φαινομενικά ευνοϊκή ρύθμιση.
Πόρτα από τους εταίρους
Κατά τις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin ο Παπακωνσταντίνου ήλπιζε ότι θα απο σπάσει μια πρώτη καταφατική απάντηση για αλ λαγή στους όρους αποπληρωμής της δανειακής σύμβασης. Όμως, όπως ήδη αποκάλυψε το «Π», οι εταίροι μας έχουν εκνευριστεί με τα πολιτικά παιχνίδια που παίζει η Ελλάδα με το ΔΝΤ και θεω ρούν ότι οι δηλώσεις τόσο του Στρος-Καν όσο και του υπουργού Οικονομικών αποσκοπούσαν στην πίεση της ευρωζώνης.
Μόνο που φαίνεται πως η απόφαση της κυ βέρνησης να ενταχθεί στο στρατόπεδο του ΔΝΤ, σε συνδυασμό με τις μεγαλύτερες του αναμενό μενου αναθεωρήσεις των ελληνικών στοιχείων, στράβωσε το ήδη μουδιασμένο κλίμα. Και έτσι η γραμμή της Ε.Ε. προς την Ελλάδα σκλήρυνε ξαφ νικά, με την Κομισιόν να διαμηνύει στην κυβέρνηση να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να κλείσει τις τρύπες του 2010, να αναθεωρήσει τα μέτρα του 2011 «και μετά το συζητάμε για πα ράταση».
Χρονικά η Ε.Ε. τοποθετεί την πιθανότητα να αρ χίσει η συζήτηση για το νέο Μνημόνιο το καλοκαί ρι, όταν δηλαδή θα έχει στα χέρια της τα αποτελέ σματα του πρώτου εξαμήνου. Αυτό όμως λειτουρ γεί κατά των επιδιώξεων της κυβέρνησης, καθώς οι περισσότεροι δείκτες της οικονομίας θα έχουν χτυπήσει κόκκινο μέχρι τότε.
Πανικός για τις δηλώσεις Ρεν
Η καλή εικόνα που προσπαθεί να πλασάρει η κυβέρνηση προς τα έξω χάλασε τη Δευτέρα το βράδυ με τη δήλωση - βόμβα του επιτρόπου για τις οικονομικές υποθέσεις Όλι Ρεν. Ο επί τροπος αποστασιοποιήθηκε από τη γραμμή «να στηριχθεί η κυβέρνηση με δηλώσεις ώστε να μην αποδυναμωθεί στις εκλογές και κινδυνέψει το Μνημόνιο» και δήλωσε ξεκάθαρα ότι το 2011 μας περιμένουν επιπρόσθετα μέτρα, πέρα από αυτά που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Ο Παπακωνσταντίνου περίμενε ότι οι συνάδελφοί του στο Eurogroup θα τον υποστηρίξουν, τουλάχιστον δημοσίως. Η δήλωση του Όλι Ρεν όμως τον χτύπησε σαν κεραυνός, διότι περί μενε ότι σύσσωμη η Ε.Ε. θα κρατούσε το στόμα της κλειστό για τα νέα μέτρα μέχρι τιςεκλο γές. Από εκεί και πέρα υπολόγιζε να αφήσει την τρόικα να ανακοινώσει την ανάγκη για νέα μέτρα, λόγω των αναθεωρήσεων των ελληνικών στοιχείων. Μόνο που η... ανακοίνωση ήρθε λίγες εβδομάδες νωρίτερα.
«Πρόεδρε, θα χάσουμε»
Τις εξελίξεις έχουν «μυριστεί» αρκετά υψηλόβαθμα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που άρχισαν να μεταφέρουν στους δημοσιο γράφους την αποστασιοποίησή τους από την παρούσα οικονομική πολιτική. Μά λιστα, 24 ώρες μετά τη δήλωση - βόμβα του Όλι Ρεν, πολλά στελέχη διέρρευσαν τις «προτροπές» προς τον πρωθυπουργό να αλλάξει πολιτική και να πάρει στα χέ ρια του τη διαπραγμάτευση με την τρόι κα ώστε να χαλαρώσουν οι όροι του ήδη υπάρχοντος Μνημονίου. Με δεδομένο ότι ο λαός δεν αντέχει άλ λο, λένε τα στελέχη, ο Παπανδρέου πρέ πει να υποστηρίξει ότι δεν πρέπει να υι οθετηθούν επιπρόσθετα μέτρα, διότι θα έρθει «κοινωνικό τσουνάμι». Επιπλέον ενισχύεται η άποψη ότι οι επιλογές και οι χειρισμοί του Παπακωνσταντίνου έχουν κοστίσει πολιτικά στην κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ, η απομάκρυνσή του πρέπει να είναι άμεση και να συνοδεύεται με την αλλαγή στάσης προς το Μνημόνιο. Βέβαια όλες αυτές οι διαρροές γίνονται με φόντο τις δημοτικές εκλογές. Άλλω στε η ηγεσία της κυβέρνησης έχει δείξει ότι δεν προβληματίζεται από την κατά σταση της πραγματικής οικονομίας και έχει στόχο να φέρει ένα δεύτερο Μνημό νιο, το οποίο με κάποιον τρόπο θα εξαρ γυρώσει με νίκη στις επόμενες εθνικές εκλογές. Τώρα πώς θα γίνει αυτό; Άγνωσται αι βουλαί του... Ντομινίκ!
