Κράτος δικαίου

Η σημερινή οικονομική μας παρακμή είναι οπωσδήποτε αποτέλεσμα του Συστήματος ΠΑΣΟΚ που μας κυβέρνησε τα τελευταία 30 σχεδόν χρόνια, με γαλάζιες και εκσυγχρονιστικές  παραλλαγές ενδιαμέσως. Αν θέλουμε όμως να είμαστε ακριβοδίκαιοι, δεν είναι αυτό ο αποκλειστικός φταίχτης για την κοινωνική μας παρακμή και την ηθική μας κατάπτωση ως οργανωμένο έθνος. Εκείνο που προσέθεσε το συγκεκριμένο σύστημα ως κερασάκι στην τούρτα του κοινωνικού μας μπάχαλου ήταν η νοοτροπία της ήσσονος προσπάθειας. Η εξομοίωση όλων προς τα κάτω και άρα η εξάλειψη της αριστείας, της ευγενούς άμιλλας, της εργατικότητας και τελικά της ίδιας της ηθικής της εργασίας. Της μόνης ίσως ηθικής που επιβίωνε στην ελληνική μεταπολεμική κοινωνία και την βοήθησε (μαζί με το πακέτο Μάρσαλ) να ανακάμψει από δέκα σκληρά χρόνια πολέμου, φρίκης και εμφυλίου θανάτου.

Κατά την γνώμη μου, μετά την απελευθέρωση, η ελληνική κοινωνία έμεινε κυριολεκτικά δέσμια – ένας ανήμπορος όμηρος για την ακρίβεια – των οθωμανικών επιρροών, του κοτζαμπασισμού και της παπαδοκρατίας. Ουδέποτε έλαβε τα φώτα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και δεν την χάιδεψε ούτε στιγμή ο ζείδωρος αέρας των φιλελεύθερων ιδεών που οδήγησαν στην δημιουργία των σύγχρονων ευρωπαϊκών κοινωνιών. Μπορεί στη συνείδηση ορισμένων αυτό να υπήρξε και όφελος αντί για ζημία. Δεν θα αντιδικήσω σε αυτό το επίπεδο, μπορεί όσοι το πιστεύουν αυτό να έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό δίκιο. Όμως, σε ένα τουλάχιστον κομβικό σημείο, σε μία βασική παράμετρο του κοινωνικού βίου, σε ένα μόνο κι όμως αναντικατάστατο και θεμελιώδες ζήτημα, αυτή η έλλειψη επαφής και τριβής της κοινωνίας μας με τις θεμελιώδεις αρχές των αστικών ευρωπαϊκών κοινωνιών, υπήρξε καταλυτική για την διαμόρφωση του ανερμάτιστου ανθρώπινου χυλού που διαχρονικά και από γενέσεως του σύγχρονου ελληνικού κράτους την απαρτίζει. Και αυτό το σημείο είναι ο σεβασμός και η αυτόματη υπακοή στον Νόμο που (πρέπει να) διέπει τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές σχέσεις των ατόμων που ζουν εντός οργανωμένων κοινωνιών.

Μια κοινωνία σαν την δική μας, που δεν έχει (και ποτέ δεν είχε) υπεράνω όλων, τον Νόμο που τα θεσμοθετημένα όργανα του κράτους έχουν ψηφίσει, μια κοινωνία δηλαδή που δεν είναι (και ούτε ποτέ υπήρξε μετά το 1828) κοινωνία δικαίου, δεν είναι δυνατόν να αρτιώσει καμιά από τις υπόλοιπες δομές της και να οδηγηθεί στην πρόοδο και την ευημερία. Δεν γνωρίζω καμιά τέτοια κοινωνία, που να περιφρονεί, να καταπατά και να λοιδορεί τους νόμους που η ίδια θέσπισε και να έχει καταφέρει να πραγματώσει τους σκοπούς εκείνους για τους οποίους οι άνθρωποι πρωτο-δημιούργησαν την οντότητα που λέγεται οργανωμένη κοινωνία, είτε αυτή αφορά ένα μικρό οικισμό είτε ένα μεγάλο και πολυάνθρωπο κράτος: την ασφάλεια, την ευημερία, την αλληλεγγύη και την πρόοδο. Μια κοινωνία, στην οποία «νόμος είναι το δίκιο του εργάτη, του φοιτητή, του αγρότη, του μικρομεσαίου, του λαμόγιου, του πλούσιου, του ισχυρού, του υπουργού, του παπά, του συνδικαλιστή και του δημοσιογράφου», φυσικό ήταν να μετατραπεί σε ζούγκλα. Και επόμενο ήταν καμιά από τις επιμέρους δομές της, κανείς από τους άλλους θεσμούς της, καμιά από τις άλλες ασφαλιστικές δικλείδες της να μην λειτουργεί ικανοποιητικά και να έχουν διαβρωθεί εκ των έσω και εκ των έξω.

Χωρίς εθελοντική υπακοή στους νόμους, χωρίς καθολική εφαρμογή των νόμων σε περίπτωση απόκλισης και κυρίως με επιλεκτική και διακριτή εφαρμογή τους, ανάλογα με τις ισορροπίες της στιγμής, φυσικό ήταν να οδηγηθούμε στο σημερινό μπάχαλο. Από την Παιδεία, την Υγεία, την Ασφάλεια, την Δικαιοσύνη, την Πολιτική και τελικά την Οικονομία, μέχρι τον αθλητισμό, τα αυθαίρετα, το κυκλοφοριακό και την παραμικρότερη πτυχή του κοινωνικού μας βίου, ο νόμος της ζούγκλας καθορίζει τις σχέσεις τόσο μεταξύ μας όσο και μεταξύ ημών και του ελληνικού κράτους. Ίσως δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο παρόμοιο φαινόμενο μίσους και αμφίδρομης εχθρότητας ανάμεσα στο κράτος και τους ίδιους του τους πολίτες. Η βάση της δημιουργίας αυτής της τόσο δυσάρεστης, αντιπαραγωγικής και εξευτελιστικής σχέσης είναι η έλλειψη σεβασμού και εφαρμογής των νόμων που πρακτικά οδηγεί σε κατάσταση παρατεταμένης ανομίας.

Δυστυχώς, φτάσαμε στο έσχατο σημείο, όλοι να νομίζουμε ότι έχουμε δίκιο, όλοι να θεωρούμε ότι έχουμε αδικηθεί και κανείς από μας να μην πιστεύει, να μην ενστερνίζεται και να μην σέβεται την έννοια του νόμου, της δικαιοσύνης, του ίδιου του δίκιου. Τελικά, νόμος είναι το δίκιο του καθενός μας! Δύο εκατονταετίες τώρα, με αυτή την προμετωπίδα πορευθήκαμε ως κοινωνία, τώρα θα αλλάξουμε; θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί! Ε, ναι, τώρα πρέπει να αλλάξουμε, είναι ανάγκη να το πράξουμε. Είναι η πρώτη και ακρογωνιαία παράγραφος στο καινούριο κοινωνικό συμβόλαιο που θα πρέπει να συνομολογήσουμε ως ένα μίνιμουμ προαπαιτούμενο επιβίωσης του έθνους μας.

«Ορκιζόμαστε σεβασμό, υπακοή και υποταγή στους νόμους της Ελληνικής Πολιτείας».

Για να υπογράψουμε όλοι οι Έλληνες αυτό το κοινωνικό συμβόλαιο, η Πολιτεία πρέπει να δώσει πρώτη δια των εκπροσώπων της το καλό παράδειγμα. Θα πρέπει να απλοποιήσει, να νοικοκυρέψει και να κωδικοποιήσει τους νόμους του κράτους και να προχωρήσει στις απαραίτητες συνταγματικές αλλαγές. Η ατιμωρησία των πολιτικών θα πρέπει να τελειώσει. Θα πρέπει να σταματήσει  η περιφρόνηση του νόμου από τις οργανωμένες μειοψηφίες. Η διακριτική μεταχείριση των πλουσίων και των ισχυρών επίσης. Αν δεν καταφέρουμε να αρχίσουμε να εγκαθιστούμε ένα μίνιμουμ κράτος δικαίου, η ελληνική κοινωνία δεν πρόκειται να βγει ποτέ από την παρακμή στην οποία μονάχη της έχει πέσει, ακόμη και αν προσωρινά καταφέρουμε να ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση που μας ταλαιπωρεί.

Akenaton  

www.antinews.gr