Καμπανάκι Μνημονίου στην Ισπανία

Από τις χθεσινές εργατικές κινητοποιήσεις στην Ισπανία

Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της Ισπανίας υποχρεώνει το Γιούρογκρουπ σε επιτάχυνση της λήψης απόφασης για την ενίσχυση του αμυντικού μηχανισμού της ευρωζώνης. Ωστόσο, η αύξηση των πόρων του Ταμείου Διάσωσης που προωθείται από το Βερολίνο είναι μικρή για να καθησυχάσει τις αγορές.

Το βέβαιο είναι πως οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, που συνεδριάζουν σήμερα στην Κοπεγχάγη, αναμένεται να καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία για τους συνολικούς πόρους. Αλλωστε, δεν έχουν περιθώρια κωλυσιεργίας εξαιτίας της ραγδαίας δημοσιονομικής επιδείνωσης στην Ισπανία και του σοβαρού πλέον ενδεχομένου να ζητήσει η Μαδρίτη στήριξη από τους εταίρους και το ΔΝΤ.

Το αρχικό πλάνο

Υπενθυμίζεται ότι με βάση τον αρχικό σχεδιασμό ο νέος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ΕΜΣ), που θα αντικαταστήσει την 1η Ιουλίου το προσωρινό Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), επρόκειτο να προικοδοτηθεί σταδιακά σε πέντε χρόνια με 500 δισ. ευρώ. Το ποσό κρίθηκε εντελώς ανεπαρκές σε περίπτωση που μπει σε πρόγραμμα διάσωσης η Ισπανία και για το λόγο αυτό η γερμανική κυβέρνηση δέχθηκε τον περασμένο μήνα να συζητήσει την αύξησή του.

Ο ΟΟΣΑ αλλά και το ΔΝΤ υποστηρίζουν ότι η ευρωζώνη θα πρέπει να αυξήσεις τις δυνατότητες του αμυντικού μηχανισμού, ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να φτάσουν το 1 τρισ. ευρώ, με προοπτική και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να προχωρήσει στη συνέχεια σε αύξηση και των δικών του πόρων.

Τα σενάρια

Στη σημερινή συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ θα εξεταστούν δύο βασικά σενάρια που έχει προετοιμάσει η Κομισιόν. Το πρώτο προβλέπει να συγκεντρωθεί ένα ποσό της τάξης των 940 δισ. ευρώ, δηλαδή στα 500 του ΕΜΣ να προστεθούν και τα 440 του ΕΤΧΣ και αυτό να γίνει προσωρινά για ένα χρόνο και στη συνέχεια να επανεξεταστεί το θέμα, ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατούν στα μέσα του 2013. Στην ουσία δηλαδή οι συνολικοί διαθέσιμοι πόροι δεν θα ξεπερνούν τα 740 δισ. ευρώ, αφού τα 200 από τα 440 δισ. ευρώ του εν λόγω ταμείου έχουν ήδη δεσμευθεί για την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και τώρα για την Ελλάδα, αφού θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΤΧΣ το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης.

Το δεύτερο σενάριο προβλέπει στα 500 δισ. ευρώ του ΕΜΣ να προστεθούν και τα 200 δισ. ευρώ που έχουν δεσμευθεί για τις τρεις προαναφερόμενες χώρες, ώστε το συνολικό ποσό να φτάσει σε μόνιμη βάση τα 700 δισ. ευρώ. Ωστόσο, με δεδομένου ότι τα 200 δισ. ευρώ έχουν δεσμευθεί, τα διαθέσιμα χρήματα θα είναι 500 δισ. ευρώ.

Υπέρ του πρώτου σεναρίου τάσσονται από πλευρά ευρωζώνης οι περισσότερες χώρες και η Κομισιόν, αλλά το δεύτερο σενάριο που υποστηρίζεται από το Βερολίνο είναι αυτό που έχει και τις περισσότερες πιθανότητες επικράτησης και φυσικά δεν πρόκειται να καθησυχάσουν οι αγορές.

Καμπανάκι σε Ισπανία

Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές στις Βρυξέλλες, η πιθανότητα να ενταχθεί η Ισπανία σε πρόγραμμα διάσωσης με μνημόνιο είναι εξαιρετικά αυξημένες. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές θεωρούν πολύ πιθανό ότι η Μαδρίτη θα υποχρεωθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως έγινε και στην περίπτωση της Πορτογαλίας, να ζητήσει να μπει σε πρόγραμμα στήριξης, προκειμένου να συνεχίσει η Φρανκφούρτη την παροχή ρευστότητας στις ισπανικές τράπεζες.

Ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς Ντε Γκίντος θα παρουσιάσει σήμερα στους ομολόγους του το νέο τροποποιημένο προϋπολογισμό του 2012, ο οποίος προβλέπει δραστική μείωση των δημόσιων δαπανών και αύξηση της φορολογίας, ώστε το έλλειμμα να μειωθεί από το 8,5% του ΑΕΠ το 2011 στο 5,3% στο τέλος του έτους.

Συνολικά για φέτος και του χρόνου η Μαδρίτη θα χρειαστεί πρόσθετα μέτρα που θα φέρουν μείωση του ελλείμματος περίπου στα 60 δισ. ευρώ, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της επαναφοράς του στο τέλος του 2013 κάτω του 3% του ΑΕΠ, όπως έχει δεσμευθεί η ισπανική κυβέρνηση έναντι των εταίρων της.

Στις Βρυξέλλες θεωρούν αδύνατη την επίτευξη του στόχου σε μια χώρα που βρίσκεται ήδη σε βαθιά ύφεση. Σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις, δηλαδή χωρίς πρόσθετα μέτρα, το ΑΕΠ θα υποχωρήσει φέτος 2,7% και του χρόνου 1,7%. Η λήψη πρόσθετων μέτρων θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση οδηγώντας σε βαθύτερη ύφεση, δηλαδή επανάληψη του ίδιου σεναρίου που επικράτησε στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία.

Την ίδια στιγμή η κοινωνική αναταραχή στην Ισπανία εντείνεται με κλιμάκωση των απεργιακών κινητοποιήσεων, σε μια χώρα που έχει ήδη την ψηλότερη ανεργία στην Ε.Ε.: 22% του ενεργού πληθυσμού και 50% στους νέους κάτω των 25 ετών.

Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της Ισπανίας ανησυχεί έντονα τις αγορές, οι οποίες αποφεύγουν συστηματικά τα κρατικά ομόλογα, όπου το επιτόκιο των δεκαετών κινείται για πρώτη φορά, τις τελευταίες βδομάδες, σε ψηλότερο επίπεδο των ιταλικών. Μάλιστα, εάν δεν αγόραζαν ομόλογα οι ισπανικές τράπεζες μέσω της ρευστότητας που πήραν από την ΕΚΤ, η συνέχιση του προγράμματος δανεισμού της χώρας αυτής θα ήταν σήμερα αδύνατη.

Νίκος Μπέλλος για τον “Ελεύθερο Τύπο”