Ο διεθνής οίκος υποβάθμισε επίσης το βραχυπρόθεσμο rating της Ελλάδα σε "B", από F2" πριν, ενώ αφαίρεσε τις αξιολογήσεις από το καθεστώς παρακολούθησης με πιθανές αρνητικές συνέπειες (ratings watch negative). Οι προοπτικές των αξιολογήσεων παραμένουν αρνητικές.Με την υποβάθμιση αυτή, η αξιολόγηση των ελληνικών ομολόγων διολισθαίνει σε επίπεδο “junk” από τα προηγούμενα επίπεδα «investment».
Σύμφωνα με το διεθνή οίκο η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να διατηρηθεί για αρκετά ακόμη έτη ώστε να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη στην πιστωτική αξιοπιστία της Ελλάδας. Τα χαμηλότερα των προσδοκιών έσοδα αντανακλούν εν μέρει την αδυναμία των φορολογικών υπηρεσιών στη χώρα και την εξάπλωση της φοροδιαφυγής. Σε ό,τι αφορά το στόχο της επανεισόδου της Ελλάδας στις αγορές το 2012, η Fitch εκφράζει αμφιβολίες τονίζοντας ότι, με βάση το τρέχον οικονομικό περιβάλλον, αυτός, εμπεριέχει πολλές αβεβαιότητες. Αναφέρει επίσης ότι η οικονομική και δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας έχει σε πολλούς τομείς υπερβεί τις προβλέψεις και εκτιμά ότι η ύφεση στην Ελλάδα θα ανέλθει στο 3% φέτος.
Επιπλέον η Fitch προειδοποιεί ότι ενδεχομένως να προχωρήσει σε νέα υποβάθμιση σε περίπτωση που δεν φανούν σημάδια ανάκαμψης της Ελληνικής οικονομίας στο γ’ τρίμηνο του έτους ή σε περίπτωση που η Ελλάδα αποτύχει να συναντήσει τους τριμηνιαίους στόχους ΕΕ-ΔΝΤ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πλέον και οι τρεις οίκοι αξιολόγησης (S&P, Moody΄s και Fitch) αξιολογούν την ελληνική οικονομία σε επίπεδο "Junk" (σκουπιδιών).
Το παρασκήνιο της υποβάθμισης
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Fitch είχε σκοπό τον Δεκέμβριο να υποβαθμίσει την ελληνική οικονομία κατά τρεις βαθμίδες. Στην περίπτωση αυτή μεγάλο μέρος των χρεογράφων των τραπεζών δεν θα μπορούσαν να δοθούν ως ενέχυρο στη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), με αποτέλεσμα να μεγεθυνόταν το πρόβλημα ρευστότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες από την μία μέρα στην άλλη οι ελληνικές τράπεζες θα έχαναν ρευστότητα ύψους 30-35 δισ. ευρώ.
Τότε το υπουργείο Οικονομικών προέβη σε ένσταση προς την Fitch για την επικείμενη κίνησή της. Μέσα στην εβδομάδα – την Τετάρτη – ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου είχε τηλεδιάσκεψη με τους εκπροσώπους του οίκου. Αντίστοιχη τηλεδιάσκεψη είχαν και οι εκπρόσωποι της τρόικας με τους ανθρώπους της Fitch.
Στις τηλεδιασκέψεις αυτές, τόσο ο κ. Παπακωνσταντίνου, όσο και οι εκπρόσωποι της τρόικας παρουσίασαν τα στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, ενώ ενημέρωσαν και για τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο που περιλαμβάνουν και την επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ, αλλά και την αλλαγή του επιτοκίου των δανείων αυτών προς το ευνοϊκότερο.
Αποτέλεσμα ήταν η σημερινή “ηπιότερη” απόφαση της Fitch. Η υποβάθμιση της Ελλάδας κατά μία βαθμίδα, μπορεί να “στέλνει” την ελληνική οικονομία στα “σκουπίδια” (junk), αλλά στο υπουργείο και στις τράπεζες “ανακουφίστηκαν”, καθώς δεν θα στερέψουν από χρηματοδότηση.Μάλιστα, οι πληροφορίες θέλουν το οικονομικό επιτελείο να έχει επεξεργαστεί και σενάριο για νέο πακέτο κρατικών εγγυήσεων, στην περίπτωση που η Fitch προχωρούσε σε μεγαλύτερη υποβάθμιση και οι τράπεζες αντιμετώπιζαν μεγαλύτερο πρόβλημα ρευστότητας.
Τι απαντά το Υπουργείο Οικονομικών
Η πρόοδος στη δημοσιονομική προσαρμογή και στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών που μαζί προσδιορίζουν τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του Ελληνικού δημοσίου χρέους έχουν μόλις πρόσφατα αξιολογηθεί θετικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στο πλαίσιο της εκταμίευσης του δανειακού προγράμματος των 110 δισ. ευρώ.
Με βάση αυτή την αξιολόγηση η σημερινή υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τον οίκο Fitch κατά μία βαθμίδα (ΒΒΒ-σε ΒΒ+) με αρνητικές προοπτικές υπογραμμίζει για άλλη μια φορά την ανάγκη ενός νέου πλαισίου για τους οίκους αξιολόγησης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η σημερινή απόφαση της Fitch έρχεται ως αποτέλεσμα μιας διαδικασίας ένστασης την οποία υπέβαλε η χώρα στην πρόθεση του οίκου αξιολόγησης για μεγαλύτερη υποβάθμιση.
Στην ανακοίνωση της υποβάθμισης η Fitch αναγνωρίζει ότι η δημοσιονομική επίδοση της χώρας έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες, σημειώνει την πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή που πέτυχε η χώρα μας το 2010 – 6 μονάδες του ΑΕΠ παρά την ύφεση – όπως επίσης και την αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης στη συνέχιση του προγράμματος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Η ανακοίνωση βασίζει την απόφαση του οίκου σε αμφιβολίες για την μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και πρόσβασης στις αγορές, στην αβεβαιότητα για τους ρυθμούς ανάπτυξης το 2011 καθώς και στην «έλλειψη σαφήνειας» για την στήριξη της Ελλάδας από τους Ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στο μέλλον.
Η συνέπεια της πορείας του δημοσιονομικού προγράμματος της χώρας, οι μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί αλλά και αυτές που έχουν δρομολογηθεί και η επικείμενη επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δις ευρώ είναι όλα στοιχεία που αναδεικνύουν ότι η απόφαση υποβάθμισης δεν μπορεί να αιτιολογηθεί από τα αντικειμενικά πραγματικά δεδομένα για την Ελλάδα. Ταυτόχρονα, με την απόφαση αυτή αναδεικνύεται η ανάγκη να παρθούν σύντομα οι αναγκαίες αποφάσεις για την ολοκλήρωση της συγκροτημένης Ευρωπαϊκής απάντησης στην κρίση. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πώς η ανακοίνωση της Fitch τονίζει ότι υψηλότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη μαζί με την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος οικονομικής πολιτικής μπορεί να επιφέρει αναθεώρηση της πιστοληπτικής προοπτικής από αρνητική σε σταθερή και θα έχει θετική επίδραση στην πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας.
Σύμφωνα με το διεθνή οίκο η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να διατηρηθεί για αρκετά ακόμη έτη ώστε να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη στην πιστωτική αξιοπιστία της Ελλάδας. Τα χαμηλότερα των προσδοκιών έσοδα αντανακλούν εν μέρει την αδυναμία των φορολογικών υπηρεσιών στη χώρα και την εξάπλωση της φοροδιαφυγής. Σε ό,τι αφορά το στόχο της επανεισόδου της Ελλάδας στις αγορές το 2012, η Fitch εκφράζει αμφιβολίες τονίζοντας ότι, με βάση το τρέχον οικονομικό περιβάλλον, αυτός, εμπεριέχει πολλές αβεβαιότητες. Αναφέρει επίσης ότι η οικονομική και δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας έχει σε πολλούς τομείς υπερβεί τις προβλέψεις και εκτιμά ότι η ύφεση στην Ελλάδα θα ανέλθει στο 3% φέτος.
Επιπλέον η Fitch προειδοποιεί ότι ενδεχομένως να προχωρήσει σε νέα υποβάθμιση σε περίπτωση που δεν φανούν σημάδια ανάκαμψης της Ελληνικής οικονομίας στο γ’ τρίμηνο του έτους ή σε περίπτωση που η Ελλάδα αποτύχει να συναντήσει τους τριμηνιαίους στόχους ΕΕ-ΔΝΤ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πλέον και οι τρεις οίκοι αξιολόγησης (S&P, Moody΄s και Fitch) αξιολογούν την ελληνική οικονομία σε επίπεδο "Junk" (σκουπιδιών).
Το παρασκήνιο της υποβάθμισης
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Fitch είχε σκοπό τον Δεκέμβριο να υποβαθμίσει την ελληνική οικονομία κατά τρεις βαθμίδες. Στην περίπτωση αυτή μεγάλο μέρος των χρεογράφων των τραπεζών δεν θα μπορούσαν να δοθούν ως ενέχυρο στη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), με αποτέλεσμα να μεγεθυνόταν το πρόβλημα ρευστότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες από την μία μέρα στην άλλη οι ελληνικές τράπεζες θα έχαναν ρευστότητα ύψους 30-35 δισ. ευρώ.
Τότε το υπουργείο Οικονομικών προέβη σε ένσταση προς την Fitch για την επικείμενη κίνησή της. Μέσα στην εβδομάδα – την Τετάρτη – ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου είχε τηλεδιάσκεψη με τους εκπροσώπους του οίκου. Αντίστοιχη τηλεδιάσκεψη είχαν και οι εκπρόσωποι της τρόικας με τους ανθρώπους της Fitch.
Στις τηλεδιασκέψεις αυτές, τόσο ο κ. Παπακωνσταντίνου, όσο και οι εκπρόσωποι της τρόικας παρουσίασαν τα στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, ενώ ενημέρωσαν και για τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο που περιλαμβάνουν και την επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ, αλλά και την αλλαγή του επιτοκίου των δανείων αυτών προς το ευνοϊκότερο.
Αποτέλεσμα ήταν η σημερινή “ηπιότερη” απόφαση της Fitch. Η υποβάθμιση της Ελλάδας κατά μία βαθμίδα, μπορεί να “στέλνει” την ελληνική οικονομία στα “σκουπίδια” (junk), αλλά στο υπουργείο και στις τράπεζες “ανακουφίστηκαν”, καθώς δεν θα στερέψουν από χρηματοδότηση.Μάλιστα, οι πληροφορίες θέλουν το οικονομικό επιτελείο να έχει επεξεργαστεί και σενάριο για νέο πακέτο κρατικών εγγυήσεων, στην περίπτωση που η Fitch προχωρούσε σε μεγαλύτερη υποβάθμιση και οι τράπεζες αντιμετώπιζαν μεγαλύτερο πρόβλημα ρευστότητας.
Τι απαντά το Υπουργείο Οικονομικών
Η πρόοδος στη δημοσιονομική προσαρμογή και στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών που μαζί προσδιορίζουν τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του Ελληνικού δημοσίου χρέους έχουν μόλις πρόσφατα αξιολογηθεί θετικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στο πλαίσιο της εκταμίευσης του δανειακού προγράμματος των 110 δισ. ευρώ.
Με βάση αυτή την αξιολόγηση η σημερινή υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τον οίκο Fitch κατά μία βαθμίδα (ΒΒΒ-σε ΒΒ+) με αρνητικές προοπτικές υπογραμμίζει για άλλη μια φορά την ανάγκη ενός νέου πλαισίου για τους οίκους αξιολόγησης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η σημερινή απόφαση της Fitch έρχεται ως αποτέλεσμα μιας διαδικασίας ένστασης την οποία υπέβαλε η χώρα στην πρόθεση του οίκου αξιολόγησης για μεγαλύτερη υποβάθμιση.
Στην ανακοίνωση της υποβάθμισης η Fitch αναγνωρίζει ότι η δημοσιονομική επίδοση της χώρας έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες, σημειώνει την πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή που πέτυχε η χώρα μας το 2010 – 6 μονάδες του ΑΕΠ παρά την ύφεση – όπως επίσης και την αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης στη συνέχιση του προγράμματος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Η ανακοίνωση βασίζει την απόφαση του οίκου σε αμφιβολίες για την μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και πρόσβασης στις αγορές, στην αβεβαιότητα για τους ρυθμούς ανάπτυξης το 2011 καθώς και στην «έλλειψη σαφήνειας» για την στήριξη της Ελλάδας από τους Ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στο μέλλον.
Η συνέπεια της πορείας του δημοσιονομικού προγράμματος της χώρας, οι μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί αλλά και αυτές που έχουν δρομολογηθεί και η επικείμενη επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δις ευρώ είναι όλα στοιχεία που αναδεικνύουν ότι η απόφαση υποβάθμισης δεν μπορεί να αιτιολογηθεί από τα αντικειμενικά πραγματικά δεδομένα για την Ελλάδα. Ταυτόχρονα, με την απόφαση αυτή αναδεικνύεται η ανάγκη να παρθούν σύντομα οι αναγκαίες αποφάσεις για την ολοκλήρωση της συγκροτημένης Ευρωπαϊκής απάντησης στην κρίση. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πώς η ανακοίνωση της Fitch τονίζει ότι υψηλότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη μαζί με την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος οικονομικής πολιτικής μπορεί να επιφέρει αναθεώρηση της πιστοληπτικής προοπτικής από αρνητική σε σταθερή και θα έχει θετική επίδραση στην πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου