Η 36η επέτειος του… Μνημονίου
Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ της 3ης Σεπτέμβρη μπορεί να είναι μόλις 36 ετών, είναι όμως ένα κείμενο αρχών ενός άλλου αιώνα. Δεν είναι μόνο το γράμμα της Διακήρυξης που φαντάζει (και είναι) μακρινό, είναι το πνεύμα της που φαίνεται πως έχει ξεθωριάσει και δεν απηχεί τα όσα γίνονται σήμερα από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Είναι η ώρα που το ΠΑΣΟΚ έχει διχαστεί. Το κόμμα των μεσαίων στρωμάτων, το κόμμα που έφερε τους μη προνομιούχους στην εξουσία, έγινε, εδώ και χρόνια, το κόμμα των προνομιούχων, των ανερχόμενων οικονομικά στρωμάτων.
Η πολιτική του εκφράζει τις πραγματικότητες και είναι μόνο η ρητορική που θυμίζει κάτι από το ηρωικό παρελθόν.
Πολλοί πιστεύουν ακόμα και σήμερα πως το πνεύμα της Διακήρυξης της 3ης Σεπτέμβρη είναι πάντα επίκαιρο. Κι αυτό γιατί δείχνει το δρόμο του μη συμβιβασμού με το διεθνές μεγάλο κεφάλαιο, τη μη αποδοχή του ελέγχου της χώρας από τα ξένα κέντρα.
Η συμφωνία με την τρόικα και το ΔΝΤ μάλλον δεν αφήνει περιθώρια για ηρωισμούς και ρητορική που να θυμίζει παρελθόν.
Ο διχασμός όμως του ΠΑΣΟΚ δεν έγκειται σε όλα τα παραπάνω. Ο διχασμός αφορά την πορεία από δω και μπρος.
Τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ (που αποτελούν και το βασικό κορμό της δημόσιας διοίκησης αλλά και της συνδικαλιστικής ηγεσίας) βλέπουν την εξουσία να χάνεται από τα χέρια τους. Βλέπουν το σύστημα που έφτιαξαν και μέσα στο οποίο ανδρώθηκαν να διαλύεται.
Θεωρούν ότι υπαίτιος γι’ αυτό είναι και ο Γιώργος Παπανδρέου. Ο πρωθυπουργός, την ίδια στιγμή δεν κρύβει την πρόθεσή του να διαλύσει το υπάρχον, να εγκαταλείψει το κράτος του ΠΑΣΟΚ, αυτό που στήθηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου και το οποίο συμβόλισε η Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη.
Ο Γιώργος Παπανδρέου διστάζει να διακηρύξει την «Αλλαγή» της… «Αλλαγής». Μπορεί να τη σκιαγραφεί, μπορεί να την υπονοεί, μπορεί να στηρίζει επιμέρους αλλαγές, δεν αποφασίζει όμως ακόμα να διακηρύξει τη δική του Αλλαγή.
Δεν πρόκειται μόνο για μια διάθεση. Είναι η ίδια η πραγματικότητα, είναι ο δισταγμός μπροστά στην παγκοσμιοποιημένη σκληρή πραγματικότητα. Γιατί κακά τα ψέματα το ελληνικό πολιτικό προσωπικό αδυνατεί να χαράξει νέα πορεία. Το σημερινό ΠΑΣΟΚ αδυνατεί να ξαναβγεί στο «δρόμο», να ξαναρχίσει από την αρχή και να χαράξει μια νέα 3η του Σεπτέμβρη.
Είναι λοιπόν αυτό το μεγάλο πρόβλημα. Ο δρόμος του ρεαλισμού, που εκφράζεται με τη σημερινή κυβέρνηση και εν πολλοίς από τον Γιώργο Παπανδρέου και η αδυναμία να διατυπωθεί μια νέα άποψη για τη στήριξη δυναμικών κοινωνικών ομάδων που είναι ή θα μπορούσαν να είναι ριζοσπαστικές.
Ο Σεπτέμβρης της Τρόικας
Η φετινή επέτειος της Διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη χαρακτηρίζεται από το Μνημόνιο, από τη συμφωνία με την τρόικα και το ΔΝΤ. Η έκφραση συμπάθειας του Όλι Ρεν με τη φράση «Κουράγιο Έλληνες» δεν αλλάζει την πραγματικότητα. Δηλαδή το διεθνή οικονομικό έλεγχο στον οποίο υπέπεσε η χώρα. Ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου έχει αναγνωρίσει ότι «εκχωρήθηκε μέρος της εθνικής μας ανεξαρτησίας», δόθηκαν αρμοδιότητες στους διεθνείς ελεγκτές μας. Είναι αυτός άλλωστε που στη διαδικτυακή συνέντευξή του στον Στέλιο Κούλογλου στις 4 Ιουνίου του 2009 (στην περίοδο των ευρωεκλογών) έλεγε ότι δεν θα πάμε στο ΔΝΤ γιατί «οι όροι του είναι σκληροί, ιδιαίτερα για τους φτωχότερους».
Έλεγε μάλιστα χαρακτηριστικά: «Μπορεί η χώρα σε περίπτωση που προσφύγει στο ΔΝΤ να κερδίσει κάποια λίγα χρήματα για ένα δυο χρόνια αλλά θα οδηγηθεί στη μόνιμη υπανάπτυξη». Ε, λοιπόν, οδηγηθήκαμε σε ένα διπλό ΔΝΤ, παγκόσμιο και ευρωπαϊκό, το οποίο σύμφωνα και με τις εκτιμήσεις του Γ. Παπανδρέου θα μας οδηγήσει στην υπανάπτυξη.
Ο αντίλογος είναι περίπου ο εξής:
- Εξασφαλίσαμε τη στήριξη ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ, όχι μόνο του ΔΝΤ.
- Ευθύνεται γι’ αυτό η Ν.Δ. και όχι το ΠΑΣΟΚ.
Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι ο δικομματισμός και οι επιλογές των δύο μεγάλων κομμάτων οδήγησαν την κατάσταση εδώ που βρισκόμαστε. Και μπορεί ο Γ. Παπανδρέου να γνωρίζει τι εστί ΔΝΤ καλύτερα απ’ όλους μας, είναι όμως και μια πολιτική επιλογή ώστε να περάσουν οι διαρθρωτικές και άλλες αλλαγές, πολλές από τις οποίες πράγματι χρειάζεται η χώρα. Τα όσα θα πει ο Γιώργος Παπανδρέου, 36 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, είναι αυτά που θα καθορίσουν αν θα μπορούμε να μιλάμε στο μέλλον για μια νέα Διακήρυξη ή απλώς για μια προσπάθεια να εξηγηθεί πως από το σοσιαλισμό φτάσαμε στην αγκαλιά του ΔΝΤ και στις περιοριστικές πολιτικές. Από τον πολιτικό, και ειδικά από τον πρωθυπουργό, περιμένουμε να εκφράσει αυτή την ανάγκη με ένα συνολικό σχέδιο, μια Διακήρυξη που θα συμβολίσει αυτά που θα γίνουν.
Να περιμένουμε ή δεν είναι η σωστή χρονιά;
3η Σεπτέμβρη: να γελάς ή να κλαις;
Τον Ιούλιο του 1974, λίγες μέρες μετά την πτώση της Χούντας στο Winterhur της Ελβετίας, συνεδριάζει για τελευταία φορά στο εξωτερικό η ηγεσία του Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος (ΠΑΚ) που είχε ιδρύσει ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1968. Στη συνεδρίαση αυτή αποφασίζεται ότι οποιαδήποτε μορφή κι αν πάρει η οργάνωση στις συνθήκες της μεταδικτατορικής Ελλάδας, βάση της θα είναι το πρόγραμμα του ΠΑΚ. Αποφασίζεται επίσης να σταλεί στην Ελλάδα ο Δ. Βασιλειάδης για να εκτιμήσει από κοντά την κατάσταση και να προετοιμάσει την επιστροφή του Ανδρέα Παπανδρέου.
Στις 16 Αυγούστου 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου φθάνει στο αεροδρόμιο του Ελληνικού όπου γίνεται δεκτός από ένα μεγάλο και ενθουσιώδες πλήθος. Στην πρώτη του επαφή με τους δημοσιογράφους δηλώνει έτοιμος να συνεισφέρει «στην απόφαση του ελληνικού λαού να πολεμήσει για την εθνική του ανεξαρτησία, την απεριόριστη λαϊκή κυριαρχία, την κοινωνική απελευθέρωση και την πολιτιστική αναγέννηση» και ρίχνει το σύνθημα: «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες». Λίγο αργότερα στο Καστρί μέλη του ΠΑΚ Εσωτερικού και στελέχη της Ενώσεως Κέντρου τον υποδέχονται κάτω από μια μεγάλη φωτογραφία του πατέρα του Γεωργίου Παπανδρέου και ένα πανό που έγραφε: «Γέρο, ξύπνα να μας δεις». Ήταν μια σαφής υπόμνηση να αναλάβει ο Ανδρέας Παπανδρέου την αρχηγία της Ενώσεως Κέντρου.
Όμως ο Ανδρέας είχε λάβει ήδη τις αποφάσεις του για τη δημιουργία ενός νέου φορέα. Και στις αποσκευές του κουβαλούσε ένα προσχέδιο διακήρυξης για την ίδρυση ενός Κινήματος που στην πορεία θα αποτελέσει το πρώτο μαζικό σοσιαλιστικό κόμμα στην Ελλάδα.
Οι συζητήσεις για την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ αρχίζουν αμέσως και σ’ αυτές παίρνουν μέρος στελέχη του από το εσωτερικό και το εξωτερικό και στελέχη του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος (Θ. Τσούρας, Δ. Τουλούπας, Κ. Σημίτης, Ι. Τσεκούρας, Ν. Μιχαλόπουλος, Κ. Λαλιώτης, Δ. Τουλούπας κ.ά.). Από ένα σημείο και μετά, προς τα τέλη Αυγούστου στις συζητήσεις παίρνουν μέρος και πολιτικοί της Ενώσεως Κέντρου, επικεφαλής των οποίων ήταν ο Γιάννης Αλευράς, και συνδέονταν με στελέχη του ΠΑΚ Εσωτερικού όπως ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος και ο Ξενοφών Πελοποννήσιος.
«Εσωτερικό» και «Εξωτερικό»
Οι συζητήσεις ήταν έντονες και οι αντιπαραθέσεις συχνές κυρίως μεταξύ των μελών του ΠΑΚ Εξωτερικού και των στελεχών του αντιδικτατορικού φοιτητικού Κινήματος που εξέφραζαν ριζοσπαστικές θέσεις, από τη μια μεριά και των «παλαιών» της Ενώσεως Κέντρου και από την άλλη ορισμένων μελών του ΠΑΚ εσωτερικού. Οι συζητήσεις κατέληξαν σε ένα «Πλαίσιο Οργανωτικής Δράσης» που συνέταξαν ο μετέπειτα βουλευτής Ηλείας του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Ζαφειρόπουλος, ο Δαμιανός Βασιλειάδης και ο καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Μανώλης Παπαθωμόπουλος. Το κείμενο αυτό, αφού το ήλεγξε ο Ανδρέας, το δακτυλογράφησε η Αγγέλα Κοκκόλα. Η διαδικασία αυτή που εκτυλίχθηκε στην τραπεζαρία του ιστορικού σπιτιού στο Καστρί διήρκεσε αρκετές ώρες και ολοκληρώθηκε το βράδυ της 2ας Σεπτεμβρίου. Το κείμενο μεταφέρθηκε και φωτοτυπήθηκε κρυφά, για να μη διαρρεύσει, στα γραφεία της εταιρείας Ρανκ Ζήροξ στον πύργο των Αθηνών όπου εργαζόταν ο Τζάνος Βαλασέλης, φίλος της οικογένειας Παπανδρέου και στέλεχος του αντιδικτατορικού κινήματος, καταδικασμένος για την υπόθεση Παναγούλη. Τη μεταφορά και τη φωτοτύπηση έκαναν ο Γιώργος Παπανδρέου, ο σημερινός πρωθυπουργός, και ο Γιάννης Ζαφειρόπουλος. Αυτοί ανέλαβαν να το μοιράσουν και την επόμενη μέρα έξω από το ξενοδοχείο «Κινγκ Πάλας» στους προσερχόμενους δημοσιογράφους και πολιτικούς στην παρουσίαση της ιδρυτικής διακήρυξης από τον Ανδρέα. Στη διάρκεια των συζητήσεων προέκυψαν διαφωνίες για την ονομασία του νέου πολιτικού σχηματισμού. Αρκετοί επέμεναν να μην υπάρχει η λέξη «σοσιαλιστικό» έτσι ώστε να τονίζεται η συνέχεια της Ενώσεως Κέντρου. Όμως τα περισσότερα στελέχη του ΠΑΚ και οι φοιτητές επέμεναν να είναι σαφής η αναφορά και στον τίτλο του σοσιαλιστικού χαρακτήρα του νέου κόμματος. Ήξεραν ότι τους στηρίζει και ο Ανδρέας ο οποίος, όπως βεβαιώνουν όσοι βρέθηκαν δίπλα του εκείνες τις ώρες, είχε ήδη αποφασίσει. Το νέο κόμμα θα ονομαζόταν Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα.
Εκείνη τη νύχτα της 2ας προς την 3η Σεπτεμβρίου εκτός από το Καστρί θυελλώδεις συζητήσεις γίνονταν και στη «Σόνια», το γνωστό ζαχαροπλαστείο της λεωφόρου Αλεξάνδρας, στέκι από τις πρώτες μέρες της μεταπολίτευσης μελών και φίλων του ΠΑΚ. Εκεί βρίσκονταν εκείνο το βράδυ οι Θ. Τσούρας, Κ. Λαλιώτης, Στ. Μανίκας, Μένη Μαλλιώρη, Μηνάς Σταυρακάκης, Ι. Τζώρτζης, Γ. Κίρκος, Τάσος Λαμπρόπουλος, Κατερίνα Φιλίππου, Χριστίνα Κούρτη κ.ά. Μετά τις 3 τα ξημερώματα στην παρέα προστίθενται στελέχη του ΠΑΚ μεγαλύτερα στην ηλικία, ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος, ο Νίκος Βγενόπουλος, ο Τάκης Τουλούπας και ο Αντώνης Λιβάνης, που επιμένουν στο προβάδισμα του «δημοκρατικού» έναντι του «σοσιαλιστικού». Η συζήτηση είναι έντονη χωρίς η μία πλευρά να καταφέρει να μεταπείσει την άλλη. Έτσι όταν πια πλησίαζε το χάραμα έφυγαν όλοι για να ετοιμαστούν για την παρουσίαση στο «Κινγκ Πάλας» χωρίς ωστόσο να συμφωνήσουν.
Η απουσία Αλευρά
Η αίθουσα του ξενοδοχείου όπου παρουσιάστηκε η διακήρυξη ήταν κατάμεστη από στελέχη του αντιδικτατορικού κινήματος και του ΠΑΚ. Στις πρώτες σειρές ξεχώριζαν ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος, η Αμαλία Φλέμινγκ και η Σύλβα Ακρίτα. Όμως έλειπε ένα από τα σημαντικότερα στελέχη της Ενώσεως Κέντρου, ο Γιάννης Αλευράς, τον οποίο μαζί με άλλα κοινοβουλευτικά στελέχη του Κέντρου είχε καλέσει στο Καστρί ο Ανδρέας την 1η Σεπτεμβρίου για να τον ενημερώσει για τη δημιουργία του νέου φορέα. Η απουσία του Αλευρά λύπησε ιδιαίτερα τον Ανδρέα. Ωστόσο, λίγες μέρες μετά ο Γιάννης Αλευράς, παρά τις επιφυλάξεις του για τη ριζοσπαστικότητα της διακήρυξης, ενεργό μέρος στις διαδικασίες οργάνωσης του ΠΑΣΟΚ και στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές εκλέχτηκε βουλευτής στην Α’ Περιφέρεια της Αθήνας και στη συνέχεια αποτέλεσε έναν από τους στενότερους συνεργάτες του Ανδρέα Παπανδρέου.
Στο προοίμιο της διακήρυξης τονιζόταν πως στη ρίζα της συμφοράς των Ελλήνων βρισκόταν η «εξάρτηση από το ιμπεριαλιστικό κατεστημένο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, πίσω από τις αμερικανικές βάσεις είναι οι μονοπωλιακές πολυεθνικές επιχειρήσεις και τα ντόπια υποκατάστατά τους». Γι’ αυτό και κεντρικό σύνθημα της διακήρυξης ήταν «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και κεντρικός στόχος του Κινήματος ο αγώνας για «Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση, Δημοκρατική Διαδικασία (…) για την Εθνική Αναγέννηση, για μια σοσιαλιστική και δημοκρατική Ελλάδα». Στον τομέα της οικονομίας το νέο Κίνημα απαιτούσε «την κοινωνικοποίηση του χρηματοδοτικού συστήματος στο σύνολό του, των βασικών μονάδων παραγωγής, καθώς και του μεγάλου εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου» καθώς και τη δημιουργία και ενίσχυση συνεταιρισμών που «θα καταργήσουν το μεσάζοντα που εκμεταλλεύεται το προϊόν του ιδρώτα και της γης του αγρότη».
Δώδεκα μέρες μετά τη Διακήρυξη, στις 15 Σεπτεμβρίου, απευθύνεται έκκληση στο λαό να αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να οικοδομηθεί το κόμμα με τη μέθοδο της αυτοοργάνωσης. Στις 5 Οκτωβρίου επιτυγχάνεται συμφωνία προσχώρησης στο ΠΑΣΟΚ της Δημοκρατικής Άμυνας, μιας από τις σημαντικότερες αντιστασιακές οργανώσεις (Σάκης Καράγιωργας, Νίκος Κωνσταντόπουλος, Γερ. Νοταράς, Κ. Σοφούλης κ.ά.). Την προσχώρηση ανακοινώνουν σε κοινή συνέντευξη Τύπου, πέντε μέρες μετά, ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Σάκης Καράγιωργας.
Οι προσδοκίες του Ανδρέα και των συνεργατών του για τις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974 είναι μεγάλες. Όμως το αποτέλεσμα (τρίτη δύναμη με 666.413 ψήφους, ποσοστό 13,58% και 12 βουλευτές, με πρώτη τη Νέα Δημοκρατία με 54,37% και δεύτερη την Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις με 20,42%) δεν τους ικανοποιεί. Θεωρείται μικρό και μάλιστα κάποια στιγμή ο Ανδρέας εκμυστηρεύεται στην Αγγέλα Κοκκόλα πως σκέφτεται να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να επιστρέψει στον Καναδά. Τελικά μένει και η συνέχεια είναι γνωστή. Το 1977 το ΠΑΣΟΚ γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση και το 1981 για πρώτη φορά αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας.
Το «ξήλωμα» της διακήρυξης
Η υπογραφή του μνημονίου αποτελεί ουσιαστικά και τη ληξιαρχική πράξη θανάτου της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη του 1974. Βεβαίως το «ξήλωμα του πουλόβερ» και η ουσιαστική «παράκαμψη» των βασικών αρχών της διακήρυξης για «Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση» είχε αρχίσει από νωρίς, πριν από τις εκλογές του 1981 που έφεραν το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η στάση του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή τον Ιούνιο του 1979 στη συνεδρίαση για την κύρωση της συνθήκης ένταξης της Ελλάδας ως πλήρους μέλους της ΕΟΚ. Αμέσως μετά την ομιλία του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή ο Ανδρέας Παπανδρέου σηκώθηκε και δήλωσε πως οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ θα αποχωρήσουν από την αίθουσα. Έτσι απέφυγε να δώσει τη μάχη για ένα ζήτημα που μέχρι τότε αποτελούσε ένα βασικό άξονα τουλάχιστον για το μεγαλύτερο μέρος του κόμματός του. Και στη συνέχεια, όταν το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση, εφάρμοσε κατά γράμμα τη συνθήκη. Το ίδιο έγινε και με τη θέση του ΠΑΣΟΚ για το ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή του Ανδρέα Παπανδρέου αμέσως μετά την εκλογή του ως πρωθυπουργού στη σύνοδο των ηγετών της συμμαχίας όπου περιορίστηκε στους περίφημους «αστερίσκους» στο κοινό ανακοινωθέν. Ανάλογη τύχη με το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» είχε και η προγραμματική εξαγγελία για την καθιέρωση της απλής αναλογικής. Και όχι μόνο αυτό: το 1985 φτιάχτηκε ένα σύστημα που κάθε άλλο παρά την αναλογική εκπροσώπηση των κομμάτων επέτρεπε. Αντίθετα έδινε ουσιαστικά «μπόνους» εδρών στο πρώτο κόμμα, όπως ακριβώς έγινε και με τα περισσότερα συστήματα που το διαδέχθηκαν. Σε ένα σημείο στάθηκε συνεπές το ΠΑΣΟΚ απέναντι στη διακήρυξή του, κι αυτό μέχρι το 1985. Στην ουσιαστική ανακατανομή του πλούτου που οδήγησε στην άνοδο ευρύτατων λαϊκών μαζών που μέχρι τότε ζούσαν στο περιθώριο, σε συνδυασμό βέβαια και με την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης. Όμως και αυτή η κατάκτηση άρχισε να ξηλώνεται με τα περίφημα προγράμματα λιτότητας που ακολούθησαν μετά το 1985.
36 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΣΟΚ
3 Σεπτεμβρίου 1974: Ο Ανδρέας Παπανδρέου παρουσιάζει την ιδρυτική διακήρυξη του πρώτου μαζικού σοσιαλιστικού κόμματος στην Ελλάδα.
17 Νοεμβρίου 1974: Το ΠΑΣΟΚ κατέρχεται για πρώτη φορά σε εθνικές εκλογές και παίρνει 13,58%.
20 Νοεμβρίου 1977: Οι εκλογές αναδεικνύουν το ΠΑΣΟΚ αξιωματική αντιπολίτευση με 25,34% και 93 βουλευτές.
18 Οκτώβρη 1981: Το ΠΑΣΟΚ θριαμβευτικά στην κυβέρνηση με 48,06% και 172 βουλευτές.
18 Ιουνίου 1989: Πρώτο κόμμα στις εκλογές η Νέα Δημοκρατία του Κ. Μητσοτάκη, χωρίς αυτοδυναμία. Σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας Ν.Δ. και Συνασπισμού της Αριστεράς υπό τον Τζανή Τζαννετάκη, ενώ ο Ανδρέας Παπανδρέου νοσηλεύεται στο Γενικό Κρατικό Αθηνών.
10 Οκτωβρίου 1993: Πρωθυπουργός πάλι ο Ανδρέας Παπανδρέου. Το ΠΑΣΟΚ λαμβάνει στις εκλογές 46,9% και εκλέγει 170 βουλευτές.
23 Ιουνίου 1996: Πεθαίνει ο Ανδρέας Παπανδρέου. Λίγους μήνες πριν, τον Ιανουάριο του ίδιου χρόνου, είχε παραιτηθεί. Την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και την πρωθυπουργία αναλαμβάνει ο Κώστας Σημίτης ο οποίος στην εσωκομματική εκλογή υπερισχύει του Άκη Τσοχατζόπουλου και του Γεράσιμου Αρσένη.
22 Σεπτεμβρίου 1996: Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με 41,5% και εκλέγει 162 βουλευτές.
8 Φεβρουαρίου 2004: Ο Γιώργος Παπανδρέου εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
7 Μαρτίου 2004: Η Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή κερδίζει τις εκλογές με 45,4% και 166 βουλευτές.
16 Σεπτεμβρίου 2007: Δεύτερη στη σειρά εκλογική νίκη της Ν.Δ. του Κώστα Καραμανλή. Ο Γιώργος Παπανδρέου αμφισβητείται ανοιχτά από μεγάλη μερίδα του κόμματος υπό τον Ευάγγελο Βενιζέλο, όμως στις εσωκομματικές εκλογές στις 11 Νοεμβρίου επανεκλέγεται με μεγάλη πλειοψηφία στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
4 Οκτωβρίου 2009: Ο Γιώργος Παπανδρέου πρωθυπουργός με το ΠΑΣΟΚ να κερδίζει στις εκλογές το 43,9% των ψήφων. Μετά τους πρώτους πανηγυρισμούς έρχεται η προσγείωση στην πραγματικότητα και ο νέος πρωθυπουργός καταγγέλλει την «καμένη γη» που παρέλαβε και την άθλια οικονομική κατάσταση της χώρας.
Μάιος 2010: Υπογραφή του μνημονίου μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τώρα τη ακολουθηθεί;
ΤΟ ΤΕΛΟΣ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου