Κυριακή 7 Απριλίου 2013

Ο μύθος του αλληλέγγυου Έλληνα


Αν ρωτήσεις οποιονδήποτε Έλληνα θα σου πει πως σαν λαός βοηθάμε το συνάνθρωπό μας, μας ενδιαφέρουν οι αναξιοπαθείς και προσπαθούμε για μια καλύτερη κοινωνία.

Τα χρόνια πριν τη κρίση όμως, που ακόμα κυκλοφορούσε χρήμα, έστω και δανεικό, τα σημάδια ήταν πολύ διαφορετικά.

Οι Έλληνες αφήναμε την αγαθοεργία στο κράτος, που “όφειλε” να βοηθήσει, βγάζαμε απ’ έξω την ουρά μας και αγοράζαμε με τα περισσευούμενα χρήματά μας μεγαλύτερα αυτοκίνητα σε δρόμους που δεν τα χωράνε, περισσότερα ρούχα σε ντουλάπες που δεν τα παίρνουν, και πηγαίναμε σε περισσότερα πάρτι για να πιούμε λίγο παραπάνω και μετά να οδηγήσουμε τα ακριβά μας αυτοκίνητα, ελαφρώς μεθυσμένοι αλλά ασφαλείς στη γνώση μας πως και η αστυνομία μόνο “καταδρομικά” και πρόσκαιρα έκανε ελέγχους.

Δεν θα απαριθμήσω τα κοινωνικά προβλήματα που έχει προκαλέσει η κατρακύλα των αξιών στην Ελλάδα, δεν είναι αυτό το θέμα του άρθρου. Λίγο έως πολύ τα ξέρουμε όλοι.

Αυτό που έχει ενδιαφέρον να δούμε είναι αν είμαστε ο φιλόξενος λαός που βοηθάει όχι μόνο τους τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα, αλλά και τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Φωνάζουμε όλοι για τα δημόσια σχολεία, τη δημόσια υγεία και καλά κάνουμε. Κατά τη γνώμη μου ένα χαρακτηριστικό μιας προηγμένη κοινωνίας είναι αυτά τα δύο αγαθά να είναι δημόσια και διαθέσιμα σε όλους.

Αλλά εμείς το “δημόσια” το εννοούμε διαφορετικά. Πρέπει να είναι δημόσια για εμάς, όχι για τους άλλους. Ακούω για παράδειγμα: “οι τσιγγάνοι δεν πληρώνουν φόρους, αλλά θέλουν δωρεάν περίθαλψη στα νοσοκομεία μας”. Αυτό το επιχείρημα έχει μια λογική. Σύμφωνα με αυτό αφού δεν βοηθάς το κράτος γιατί περιμένεις να σε βοηθήσει αυτό; Που θα βρει τα χρήματα να το κάνει;
Για ευκολία, στη θέση της λέξης τσιγγάνος βάλτε όποια άλλη εθνική μειονότητα θέλετε.

Το πρόβλημα με την παραπάνω λογική είναι πως δεν έχει καμία σχέση με αλληλεγγύη. Καμία! Αλληλεγγύη, όπως εγώ την καταλαβαίνω τουλάχιστον, είναι να δίνει ο έχων στον μη έχοντα. Αν είναι αυτοί που τα έχουν να τα μοιράζουν μεταξύ τους τότε δεν έχουμε κοινωνία αλληλεγγύης αλλά σύστημα κάστας όπως αυτό της Ινδίας όπου ο κατώτερος δεν θα μπορέσει ποτέ να ξεφύγει και να πετύχει κάτι καλύτερο γιατί κανείς δεν θα τον βοηθήσει.

Δυστυχώς κάπως έτσι είναι και η Ελληνική κοινωνία πλέον. Η έρευνα που διεξάγεται από την European Social Survey αποτυπώνει αυτή την πραγματικότητα με ανατριχιαστικό τρόπο.

Για παράδειγμα, στην ερώτηση αν είναι σημαντικό για εμάς να είμαστε πλούσιοι και να έχουμε χρήματα τα αποτελέσματα είναι τραγικά:

xoulsol2-thumb-large

Είμαστε από τους λαούς που πρώτη προτεραιότητά μας είναι το να είμαστε πλούσιοι, να έχουμε χρήματα. Δεν είναι περίεργο μιας και εδώ και χρόνια το μόνο που μας απασχολεί είναι το εύκολο χρήμα.

Για αυτόν το λόγο τρέξαμε στο χρηματιστήριο και τελικά “παγιδευτήκαμε” και μετά ζητούσαμε από το κράτος να πληρώσει τα σπασμένα.

Για αυτό το λόγο είμαστε από τους καλύτερους στις μίζες και ανταγωνιζόμαστε, με μεγάλες πιθανότητες πρωτιάς, χώρες της Αφρικής που έχουν παράδοση στο λάδωμα. Για αυτό το λόγο κλέβουμε το κράτος με περίσσια ευκολία και χωρίς να χάσουμε ύπνο.

Αυτό που δεν συνειδητοποιούμε είναι πως το κράτος είμαστε εμείς.

Εμείς το ψηφίζουμεεμείς το “επανδρώνουμε”, εμείς το πληρώνουμε και εμείς το απομυζούμε.

Το κράτος είναι ο καθρέφτης μας και τον τελευταίο καιρό καταλάβαμε πως το είδωλό μας είναι άθλιο. Ένα μίζερο ανθρωπάκι που κοιτάει την τσέπη του, πως θα φάει και πως θα πιεί παραπάνω.

Παραπονούμαστε και δείχνουμε την τεράστια φτώχια της Αμερικής, την οποία λατρεύουμε να μισούμε, και ξεχνάμε πως εκεί τουλάχιστον κάποιος φτωχός έχει τη δυνατότητα να γίνει πλούσιος αν είναι τυχερός, έξυπνος και εργατικός. Δεν είναι τέλεια η Αμερική, ούτε κατά διάνοια. Αλλά δίνει ακόμα και σήμερα δυνατότητες.

Αντί λοιπόν να δείχνουμε την καμπούρα των άλλων θα έπρεπε να κοιτάμε τη δική μας που είναι τόσο μεγάλη που είναι απορίας άξιο πως περπατάμε ακόμα. Η φτώχια στη χώρα μας έχει φτάσει πλέον έξω από το μαρμάρινο κατώφλι μας. Οι δυσκολίες και η απελπισία έχουν ξεπεράσει κάθε όριο. Και τί κάνουμε; Φροντίζουμε, ο κάθε ένας μέσω της δικής του μικρής ομάδας, να διατηρήσει τα “κεκτημένα”, μια λέξη που στα αυτιά μου πλέον ηχεί σαν βρισιά. Κρυβόμαστε πίσω από θρασύδειλους, άεργους κομματάνθρωπους με την ενδυμασία των συνδικαλιστών και προσπαθούμε να κρατήσουμε τα παράλογα και προκλητικά επιδόματα που αδίκως έχουμε κερδίσει, ακόμα και αν αυτό είναι φανερά εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Φερόμαστε σαν τη κόρη μου που έκλεψε το παιχνίδι του ξαδέρφου της και για να μην της το πάρουν το κρατούσε σφιχτά στην αγκαλιά της και έκλαιγε. Αυτή είναι τριών, η δική μας δικαιολογία ποιά είναι;

Που είναι η αλληλεγγύη σου Έλληνα; Πέθανε μαζί με την εμπιστοσύνη σου.

Η ίδια έρευνα δείχνει και το επίπεδο εμπιστοσύνης που έχουμε στους θεσμούς.

Στην δήλωση “πρέπει να είμαστε πάντα επιφυλακτικοί στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους” λέει ναι ένα 59,8% ενώ στη ΕΕ το αντίστοιχο ποσοστό είναι 38,8%. Στην δήλωση “οι περισσότεροι άνθρωποι θα προσπαθούσαν να με εκμεταλλευθούν” οι Έλληνες συμφωνούμε σε ποσοστό 62% ενώ στην ΕΕ το ποσοστό είναι 24%. Τέλος, στο “άνθρωποι νοιάζονται κυρίως για τον εαυτό τους» αντί «να βοηθάνε τον άλλο” απαντάμε με 58% ενώ στην ΕΕ είναι 33%.

Το πλέον καταδικαστικό είναι το ποσοστό που προκύπτει από το Charity Aid Foundation το οποίο τρέχει μια έρευνα που μετράει πόσο προσφέρουν οι πολίτες των χωρών σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Στο σύνολο των 146 χωρών ξέρετε σε ποιά θέση είμαστε; Στην 145η! Μεγαλύτερη κατάντια θα μπορούσα να φανταστώ μόνο αν ήμασταν τελευταίοι. Και για αυτό η Μέρκελ φταίει;

Οι θεσμοί στην Ελλάδα πέθαναν και μαζί τους πήραν τη διάθεση του Έλληνα να βοηθήσει τους φτωχότερους και άτυχους. Δεν βοηθάμε πλέον και δεν φταίει η κρίση. Αποτελέσματα σαν τα παραπάνω δεν δημιουργούνται σε 3 χρόνια. Είναι προϊόν έλλειψης παιδείας. Δεν μαθαίνουμε να δίνουμε γιατί δεν βλέπουμε τους άλλους σαν ίσους. Τους βλέπουμε είτε σαν πρόβλημα διότι έχουν περισσότερα χρήματα από εμάς και θέλουμε να τους γκρεμίσουμε (μη ξεχνάμε πως στην Ελλάδα όποιος είναι πετυχημένος αυτομάτως μαρκάρεται σαν κλέφτης ή “αδελφή”, λες και το να είσαι ομοφυλόφιλος είναι κακό), είτε σαν “ξένους” οι οποίοι θέλουν να φάνε τα χρήματα που μαζεύει το κράτος από τους φόρους (που δεν πληρώνουμε).

Το πιο χαρακτηριστικό σημάδι πως ο Έλληνας έχει κλειστεί στο καβούκι του και όλοι οι άλλοι είναι κακοί και συνωμοτούν εναντίον του είναι η άνοδος του ΛΑΟΣ και της ΧΑ. Και τα δύο κόμματα έχουν ένα εθνικιστικό προφίλ που γίνεται πιο ακραίο στη ΧΑ και σαν να μην έφτανε αυτό και τα δύο πιστεύουν σε μια αηδιαστική μορφή χριστιανισμού που ισχύει μόνο για τους “δικούς μας”. Το έχω ξαναπεί, χριστιανισμός και εθνικισμός δεν πάνε μαζί. Ή το ένα θα είσαι ή το άλλο.

Η είσοδος αυτών των δύο κομμάτων στη Βουλή, ειδικά αυτό της ΧΑ που πρεσβεύει τα χειρότερα χαρακτηριστικά της φασιστικής νοοτροπίας είναι αυτό που σφραγίζει την εξαφάνιση του “αλληλέγγυου Έλληνα”. Όταν οι Έλληνες ψηφίζουμε ένα κόμμα που διαλαλεί προς πάσα κατεύθυνση πως οι αδύναμοι είναι βάρος και πρέπει να φύγουν τότε τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και η 145η θέση απολύτως δικαιολογημένη.

Μπορεί να διορθωθεί αυτή η κατάσταση; Δεν ξέρω. Ίσως η “μόλυνση” να είναι τόσο μεγάλη και τόσο εκτεταμένη που ο ασθενής δεν σώζεται. Ας ελπίσουμε αυτό να μην ισχύει. Αλλά αν θέλουμε να κάνουμε κάτι για να το διορθώσουμε, κατά τη γνώμη μου πρέπει να ξεκινήσουμε από την παιδεία μας.

Να επιλέξουμε σωστούς καθηγητές με αξιοκρατικά μέσα, να τους αξιολογούμε συστηματικά. Να βελτιώσουμε τη διδακτέα ύλη, να μην είμαστε σκλάβοι των μύθων που κυκλοφορούν και αναπαράγονται. Να φύγουν τα κόμματα από τα πανεπιστήμια, να γίνει η έρευνα και η δημιουργία αυτοσκοπός και όχι μπαμπούλας.

Αυτή θα είναι μόνο η αρχή. Μετά πρέπει να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι τομείς της κοινωνίας.

Είμαστε σε τραγική κατάσταση και κάτι πρέπει να κάνουμε άμεσα. Αν δεν κάνουμε εμείς οι Έλληνες το σωστό μη περιμένουμε να το κάνουν οι άλλοι για εμάς. Όταν η χώρα καταρρεύσει από όλες τις απόψεις θα είμαστε άξιοι της τύχης μας και δεν θα φταίνε μόνο οι πολιτικοί μας αλλά και εμείς που τους δημιουργήσαμε, μεγαλώσαμε και διατηρήσαμε έτσι όπως είναι.

Χρειαζόμαστε άμεσα καθαρό μυαλό και λογικές προτάσεις. Αλλά οι αποφάσεις μας πρέπει να παρθούν τώρα, πριν να είναι αργά.

Υ.Γ. Δεν ξέρω αν το προσέξατε, αλλά στον παραπάνω πίνακα οι χώρες που είναι κατά βάση άθεες όπως είναι οι Σκανδιναβικές, έχουν τα καλύτερα ποσοστά. Αντιθέτως οι πιο θρησκευόμενες είναι σε χειρότερη θέση. Αυτό ισχύει σε όλες τις κατηγορίες της έρευνας. Γιατί άραγε;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου