Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2012

Ερωτικό - Άλκης Αλκαίος

Το κείμενο το οποίο ακολουθεί αποτελεί μια προσπάθεια που έχω κάνει προς την κατεύθυνση της αποκρυπτογράφησης του ποιήματος "Ερωτικό" του γνωστού ποιητή-στιχουργού, Άλκη Αλκαίου. Όπως πιθανότατα θα γνωρίζετε ήδη, το ποίημα έχει μελοποιηθεί από τον Θάνο Μικρούτσικο και ερμηνευθεί από τους Μανώλη Μητσιά, Χαρούλα Αλεξίου και Νότη Σφακιανάκη. 
Παρακάτω παραθέτω αυτούσιο το ποίημα:

"Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις
τις ώρες που αγριεύει η βροχή
στη γη των Βησιγότθων αρμενίζεις
και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί
μα τα φτερά σου σιγοπριονίζεις

Σκέπασε αρμύρα το γυμνό κορμί σου
σου 'φερα απ' τους Δελφούς γλυκό νερό
στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου
και πριν προλάβω τρις να σ' αρνηθώ
σκούριασε το κλειδί του παραδείσου

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
και την τρελή σου κυνηγάει σκιά
πώς να ημερέψει ο νους μ' ένα σεντόνι
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά
αγάπη που σε λέγαμ' Αντιγόνη

Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει
και σε ποιο γαλαξία να σε βρω
εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι
κι εγώ ένα πεδίο βολής φτηνό
που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι" 

Το ποίημα "Ερωτικό" μπορεί να συγκριθεί μονάχα με τα αριστουργήματα του Ομήρου! Μπορεί να ακούγεται υπερβολικό αυτό που γράφω, όμως για εμένα αυτή είναι η αλήθεια. Τόση κρυπτογραφημένη αλήθεια, τόσα κρυμμένα νοήματα που ψάχνουν κάποια "σκεπτόμενη" ψυχή για να τα ξεσκεπάσει, μονάχα τα ποιήματα του Ομήρου διέθεταν!

Για μένα αποτελεί σχεδόν ιεροσυλία να προσπαθήσει κάποιος έστω να αποκρυπτογραφήσει αυτά τα αριστουργήματα. Η απομυθοποίηση του μύθου είναι δύσκολη, όμως του αφαιρεί την ομορφιά! Παρ'όλα αυτά και όντας έτοιμος να δεχθώ την ταπείνωση του λάθους θα προσπαθήσω να βάλω ένα λιθαράκι...

Ξεκινώ από τη στροφή που εμπεριέχει τη λέξη κλειδί (κατά τη γνώμη μου πάντα)

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
και την τρελή σου κυνηγάει σκιά
πώς να ημερέψει ο νους μ'ένα σεντόνι,
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά
Αγάπη που σε λέγαν Αντιγόνη

Η Αντιγόνη και η Ισμήνη ήταν οι δύο κόρες του τύραννου Οιδίποδα. Αφού ο Οιδίποδας τυφλώθηκε και αυτοεξόριστος πήγε στη Θήβα, οι γιοι του Πολυνείκης και Ετεοκλής αποφάσισαν να αναλάβουν την εξουσία εναλλάξ. Τον ένα χρόνο ο ένας, τον άλλο χρόνο ο άλλος. Έτσι ο Ετεοκλής ανέλαβε τον πρώτο χρόνο την εξουσία. Με το πέρας του πρώτου χρόνου αρνήθηκε να παραδώσει το θρόνο στον αδελφό του Πολυνείκη ο οποίος πήγε στη Άργος και αφού παντρεύεται την κόρη του Αδράστου πολιορκεί εναντίον της Θήβας και του αδελφού του. Τελικά τα αδέλφια μονομάχησαν και σκοτώθηκαν και τα δύο. Στο θρόνο ανέβηκε ο νόμιμος διάδοχος, ο Κρέοντας ο οποίος απαγόρευσε την ταφή του Πολυνείκη. Μάλιστα εξέδωσε νόμο με τον οποίο θα θανατωνόταν οποιοσδήποτε θα παραβίαζε την εντολή του.

Στο ξεκίνημα της τραγωδίας, η Αντιγόνη προσπαθεί να πείσει την αλελφή της Ισμήνη να θάψουν τον Πολυνείκη. Όμως η Ισμήνη, φοβούμενη τις απειλές του Κρέοντα ανρνείται. Στη σκηνή εμφανίζεται ο Κρέοντας ο οποίος δηλώνει την απαγόρευση που εξέδωσε στην ταφή του Πολυνείκη, ενώ δήλωσε πως η ταφή του Ετεοκλή θα γινόταν με εξαιρετικές τιμές. Την ίδια στιγμή ο φύλακας ανακοινώνει στον Κρέοντα ότι κάποιος τόλμησε να παραβεί τις εντολές του. Αυτός εξαγριωμένος διατάζει την εύρεση του παραβάτη.

Στη σκηνή εισέρχεται η Αντιγόνη η οποία και συνομιλεί με τον Κρέοντα. Εκείνη απαντά χωρίς φόβο στις ερωτήσεις του. Τονίζει πως προτίμησε να παραμείνει πιστή στους άγραφους νόμους χωρίς να δείχνει τον παραμικρό φόβο στους παράλογους νόμους του Κρέοντα.

Τελικά η Αντιγόνη αποφασίστηκε να θανατωθεί, όμως εκείνη αυτοκτόνησε. Μέχρι το τελευταίο λεπτό της ζωής της παρέμεινε άπιστη στους παράλογους νόμους των ισχυρών και πιστή στα συναισθήματά της και στους άγραφους ηθικούς κανόνες που προστάζει η αδελφική αγάπη.

ΞΑΝΑΓΡΑΦΩ ΤΟΥΣ ΣΤΙΧΟΥΣ:

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
και την τρελή σου κυνηγάει σκιά
πώς να ημερέψει ο νους μ'ένα σεντόνι,
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά
Αγάπη που σε λέγαν Αντιγόνη


ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΕΙΝΑΙ Η "ΑΝΤΙΓΟΝΗ" ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ!

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
To καραβάνι συμβολίζει την αιώνια ανθρωπότητα η οποία αιωνίως προχωρά ακούραστα μέσα από αντίξοες συνθήκες και ίσως έχοντας πάρει το λάθος δρόμο. Ένα δρόμο γεμάτο "σκόνη".
Το καραβάνι λοιπόν (=η ανθρωπότητα) κυνηγάει τη σκιά σου Αντιγόνη, τη σκιά της γενναίας σου στάσης μπροστά στην ψυχρή απειλή του θανάτου. Προσπαθεί ασυνείδητα να καταφέρει να αποκτήσει τη δική σου γενναιότητα και ηθική. Σε κυνηγά. Όμως για την ανθρωπότητα εξακολουθείς να παραμένεις σκιά!

Πώς να ημερέψει ο νους μ'ένα σεντόνι;
To σεντόνι προφανώς συμβολίζει το θάνατο της Αντιγόνης, το θάνατο της γενναιότητας, το θάνατο της ηθικής. Όμως ο νους και η ψυχή του ανθρώπου πάντα -έστω και υποσυνείδητα- πάντα θα κυνηγά το ανώτερο επίπεδο που εσύ μας δίδαξες Αντιγόνη!

Πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά;
H Mεσόγειος συμβολίζει το απέραντο της γενναιότητας, το απέραντο και αμόλυντο της ανθρώπινης ψυχής. Πώς είναι δυνατόν αυτό το απέραντο να "δεθεί" με τα "σχοινιά" των ισχυρών; Πώς είναι δυνατόν οι απειλές του Κρέοντα να δέσουν το απέραντο της ψυχικής σου δύναμης, Αντιγόνη;

Aγάπη που σε λέγαν Αντιγόνη.
Η αγάπη σε όλες τις εκφάνσεις. Η αδελφική αγάπη, η αγάπη για την αρετή. Η αγάπη για τόλμη και η αγάπη προς την αρετή και τα ιδανικά του ανθρώπου. Αυτό συμβολίζει η ΑΝΤΙΓΟΝΗ.

Ποιά νυκτωδία το φως σου έχει πάρει
και σε ποιόν γαλαξία να σε βρω
εδώ είναι Αττική, φαιόν νταμάρι
κι εγώ ένα πεδίο βολής φθηνό
που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι.


Ποιά νυκτωδία το φως σου έχει πάρει, και σε ποιον γαλαξία να σε βρω;
Ποιά μεγάλη και άσχημη σκιά έχει κρύψει το φως της γενναιότητας και της ηθικής σου, Αντιγόνη; Πού είσαι Αντιγόνη; Γιατί δεν μπορώ να σε δω; Γιατί χάθηκες; Γιατί εξαφανίστηκες; Γιατί πέθανες; Σε ποιον γαλαξία να σε βρω; Γιατί χάθηκες από το κόσμο μας Αντιγόνη;

Eδώ είναι Αττική, φαιόν νταμάρι
Eδώ είναι η Αττική του πολιτισμού, ενός πολιτισμού που χτίστηκε με το υπέρλαμπρό σου μάρμαρο. Ένα μάρμαρο που τώρα έχει γίνει σκοτεινό, έχει γίνει, σκούρο, φαιό!

Κι εγώ ένα πεδίο βολής φθηνό που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι.
Εγώ που είμαι ίσως ο μοναδικός που σε αναπολεί, Αντιγόνη, βρίσκομαι τώρα εδώ να βάλλομαι από τις άνανδρες σφαίρες των ξένων φαντάρων (οι φαντάροι συμβολίζουν τους δουλοπρεπείς, αυτούς που εκτελούν εντολές...) οι οποίοι μπήκαν στον κόσμο που έφτιαξες Αντιγόνη, τον κατέστρεψαν και προσπαθούν να σβήσουν κάθε προσπάθεια να ξαναγεννηθείς Αντιγόνη. Είναι ξένοι φαντάροι, μας τους έχουν επιβάλλει οι έξωθεν ισχυροί!!

Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις
τις ώρες που αγριεύει η βροχή
στη γη των Βισιγότθων αρμενίζεις
και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί
μα τα φτερά σου σιγοπριονίζεις


Σκέπασε αλμύρα το γυμνό κορμί σου
σού φερα απ'τους Δελφούς γλυκό νερό
στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου
και πριν προλάβω τρεις να σ'αρνηθώ
σκούριασε το κλειδί του παραδείσου


Και πάλι διακρίνω μια λέξη κλειδί! Βησιγότθοι!!! 
Βασιλιάς σταθμός για την ιστορία του λαού αυτού ήταν ο Αλάριχος. Συνεχίζω με ιστορία....

Το 396 ο "μέγας" Θεοδόσιος στέλνει τον Γότθο στρατηγό Αλάριχο (χριστιανό αρειανικού δόγματος) να εκστρατεύσει εναντίον της Ελλάδος με σκοπό να επιβάλει την νέα θρησκεία.
Εδώ ο Πρωταγωνιστής της ιστορίας μας αναλαμβάνει δράση... Κυριολεκτικά ισοπεδώνει στο πέρασμα του όλες τις Ελληνικές πόλεις. Μόνο η Αθήνα ξέφυγε από τη μανία του γιατί διέθετε ικανή οχύρωση.
Ιδιαίτερη σκληρότητα δείχνει σε ορισμένες πόλεις όπως η Σπάρτη όπου οι ελάχιστοι άντρες που γλύτωσαν ήταν όσοι κατέφυγαν στον Ταύγετο.
Όλοι οι ναοί λοιπόν ισοπεδώνονται και το μεγαλύτερο ανδρικό μέρος του πληθυσμού σφαγιάζεται (εκτός από τους ολιγάριθμους χριστιανούς). Κανένα άγαλμα δεν μένει όρθιο ή μη ακρωτηριασμένο αφού μέσα στα αγάλματα κατοικούν δαιμόνια κατά την άποψη του αφελούς όχλου που ακολουθούσε τον Αλάριχο). Η διετής περίπου παρουσία του μόνο ερείπια αφήνει και μια Ελλάδα άδεια στην πραγματικότητα από κατοίκους (ειδικά η Πελοπόννησος). Όσοι απέμειναν αναγκάστηκαν να δηλώσουν Χριστιανοί και φυσικά ούτε για αστείο δεν αυτοαποκαλούνται «Έλληνες» πράξη η οποία τιμωρείται με θάνατο.

ΞΑΝΑΓΡΑΦΩ ΤΟΥΣ ΣΤΙΧΟΥΣ

Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις
τις ώρες που αγριεύει η βροχή
στη γη των Βισιγότθων αρμενίζεις
και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί
μα τα φτερά σου σιγοπριονίζεις


Ω, Έλληνα, με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις, πας μπροστά και πάλι πίσω...
Τις ώρες που αγριεύει η βροχή προτιμάς τα εύκολα και απολαμβάνεις τα πλούτη των "Βησιγότθων" όπου οι κρεμαστοί κήποι, τα πλούτη, η άνεση σε κερδίζουν. ΌΜΩΣ ΕΤΣΙ ΣΙΓΟΠΡΙΟΝΙΖΕΙΣ ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΣΟΥ!!!

Σκέπασε αλμύρα το γυμνό κορμί σου
σού φερα απ'τους Δελφούς γλυκό νερό
στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου
και πριν προλάβω τρεις να σ'αρνηθώ
σκούριασε το κλειδί του παραδείσου


Σκέπασε αλμύρα το γυμνό κορμί σου/σού φερα απ'τους Δελφούς γλυκό νερό
Το κορμί σου είναι πλέον γυμνό... Έχεις παραδοθεί στους "εισβολείς", έχεις προδώσει τα ιερά, και έχεις απογυμνωθεί. Σου έφερα από τους Δελφούς γλυκό νερό, το φως του Απόλλωνα. Μόλις το αντίκρυσες, δάκρυσες, μετάνιωσες και είπες πως δεν τη θέλεις τη ζωή. "Είμαι ένας προδότης", είπες...
Και πριν προλάβω να σε μεταπείσω, είχες πεθάνει από το βάρος των πράξεών σου... 



http://www.12830.gr/forum/logotexnia-poihsh/erwtiko-alkhs-alkaios/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου