Η θητεία του Ερντογάν και αυτό που αρχίζει στην Τουρκία μάς πάει πίσω
Ολα στη ζωή κάνουν τον κύκλο τους. Από την άνοιξη του 2003, όταν παρακολούθησα τον Ταγίπ Ερντογάν να κάνει
δηλώσεις δίπλα στον Κώστα Καραμανλή στα γραφεία του κόμματός του σε μια συνοικία της Κωνσταντινούπολης, έως το αποτέλεσμα της Κυριακής κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Το άστρο του Τούρκου ηγέτη διέγραψε μεγάλη τροχιά. Η δεμένη στο άρμα του ΔΝΤ Τουρκία, που μας ζήλευε επειδή διοργανώναμε Ολυμπιάδα, καλπάζει σήμερα οικονομικά, ενώ στρατιωτικά έχει αναδειχθεί σε υπερδύναμη.
Η αναλογία δυνάμεων στο Αιγαίο είναι συντριπτικά εναντίον μας. Οι Τούρκοι έφτασαν να αγοράζουν μαχητικά αεροπλάνα από τους Κινέζους. Το ερώτημα για εμάς που αλλάξαμε από το 2003 έως σήμερα έξι πρωθυπουργούς είναι πώς αποτιμούμε τη θητεία του Ερντογάν γεωπολιτικά, εθνικά, ιδεολογικά, για να συμπεράνουμε: Μας συμφέρει αυτό που γίνεται στη γειτονική χώρα και ουσιαστικά αποτελεί την αντίστροφη μέτρηση για την επαναφορά των κεμαλικών στην εξουσία; Μια εύκολη λύση είναι να προσεγγίσουμε τα πράγματα με τη στενομυαλιά των Ελλήνων φιλελευθέρων που αξιολογούν τη διακυβέρνηση Ερντογάν επικρίνοντας τον αυταρχισμό του και την επίθεσή του στις σύγχρονες ατομικές ελευθερίες (twitter).
Αν και ο πειρασμός της ερώτησης «πώς αλλιώς να κυβερνηθεί εκτός από την προσφυγή στον αυταρχισμό ένα κράτος όπως η Τουρκία» είναι ισχυρός και μας βάζει ιδέες, τον αποφεύγω για να σημειώσω δύο πράγματα. Ο Ερντογάν είναι ο ηγέτης που κέρδισε τη λαϊκή ψυχή της βαθιάς Τουρκίας συγκρουόμενος με βαθιά ριζωμένα κατεστημένα. Οι ισλαμικές αξίες του ενδεχομένως να είναι οπισθοδρομικές, αλλά χάρη σε αυτές συσπείρωσε τον απλό πολίτη γύρω από έναν στόχο και κατάφερε να επιζήσει από αλλεπάλληλες συνωμοσίες και απόπειρες δολοφονίας που οργάνωσε εναντίον του το κεμαλικό κατεστημένο.
Γι' αυτό, παρά τη σκληρή κριτική που του κάνω (Θράκη), αξίζει την εκτίμησή μας. Θέλω να θυμίσω σε όλους όσοι σήμερα επιχαίρουν για την αποδυνάμωσή του ότι με τον Ερντογάν πρωθυπουργό ζήσαμε μία από τις ειρηνικότερες περιόδους στις διακρατικές σχέσεις, μία δωδεκαετή ειρήνη παρά τις κατά καιρούς εντάσεις. Ο Τούρκος πρόεδρος απέφυγε να αξιοποιήσει τα δεινά μας για να επιβάλει τετελεσμένα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον.
Αντιθέτως, σταθερή πηγή δεινών στις μεταξύ μας σχέσεις, με κορυφαίο το επεισόδιο στα Ιμια, είναι το βαθύ αμερικανοκίνητο τουρκικό κράτος με τις απολήξεις του στον πολιτικό κόσμο, χθες με την Τσιλέρ, σήμερα με τον εθνικιστή Μπαχτσελή, αύριο δεν ξέρουμε με ποιον. Σημειωτέον, τέλος, ότι η πολιτική Ερντογάν στη Μέση Ανατολή άφησε χώρο για εμάς (Ισραήλ - Αίγυπτος). Οποιος κατά συνέπεια πανηγυρίζει για την εξέλιξη είναι προφανώς ανιστόρητος. Αυτό που αρχίζει στην Τουρκία μάς πάει πίσω.
Η αναλογία δυνάμεων στο Αιγαίο είναι συντριπτικά εναντίον μας. Οι Τούρκοι έφτασαν να αγοράζουν μαχητικά αεροπλάνα από τους Κινέζους. Το ερώτημα για εμάς που αλλάξαμε από το 2003 έως σήμερα έξι πρωθυπουργούς είναι πώς αποτιμούμε τη θητεία του Ερντογάν γεωπολιτικά, εθνικά, ιδεολογικά, για να συμπεράνουμε: Μας συμφέρει αυτό που γίνεται στη γειτονική χώρα και ουσιαστικά αποτελεί την αντίστροφη μέτρηση για την επαναφορά των κεμαλικών στην εξουσία; Μια εύκολη λύση είναι να προσεγγίσουμε τα πράγματα με τη στενομυαλιά των Ελλήνων φιλελευθέρων που αξιολογούν τη διακυβέρνηση Ερντογάν επικρίνοντας τον αυταρχισμό του και την επίθεσή του στις σύγχρονες ατομικές ελευθερίες (twitter).
Αν και ο πειρασμός της ερώτησης «πώς αλλιώς να κυβερνηθεί εκτός από την προσφυγή στον αυταρχισμό ένα κράτος όπως η Τουρκία» είναι ισχυρός και μας βάζει ιδέες, τον αποφεύγω για να σημειώσω δύο πράγματα. Ο Ερντογάν είναι ο ηγέτης που κέρδισε τη λαϊκή ψυχή της βαθιάς Τουρκίας συγκρουόμενος με βαθιά ριζωμένα κατεστημένα. Οι ισλαμικές αξίες του ενδεχομένως να είναι οπισθοδρομικές, αλλά χάρη σε αυτές συσπείρωσε τον απλό πολίτη γύρω από έναν στόχο και κατάφερε να επιζήσει από αλλεπάλληλες συνωμοσίες και απόπειρες δολοφονίας που οργάνωσε εναντίον του το κεμαλικό κατεστημένο.
Γι' αυτό, παρά τη σκληρή κριτική που του κάνω (Θράκη), αξίζει την εκτίμησή μας. Θέλω να θυμίσω σε όλους όσοι σήμερα επιχαίρουν για την αποδυνάμωσή του ότι με τον Ερντογάν πρωθυπουργό ζήσαμε μία από τις ειρηνικότερες περιόδους στις διακρατικές σχέσεις, μία δωδεκαετή ειρήνη παρά τις κατά καιρούς εντάσεις. Ο Τούρκος πρόεδρος απέφυγε να αξιοποιήσει τα δεινά μας για να επιβάλει τετελεσμένα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον.
Αντιθέτως, σταθερή πηγή δεινών στις μεταξύ μας σχέσεις, με κορυφαίο το επεισόδιο στα Ιμια, είναι το βαθύ αμερικανοκίνητο τουρκικό κράτος με τις απολήξεις του στον πολιτικό κόσμο, χθες με την Τσιλέρ, σήμερα με τον εθνικιστή Μπαχτσελή, αύριο δεν ξέρουμε με ποιον. Σημειωτέον, τέλος, ότι η πολιτική Ερντογάν στη Μέση Ανατολή άφησε χώρο για εμάς (Ισραήλ - Αίγυπτος). Οποιος κατά συνέπεια πανηγυρίζει για την εξέλιξη είναι προφανώς ανιστόρητος. Αυτό που αρχίζει στην Τουρκία μάς πάει πίσω.
Μανώλης Κοττάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου